Een derde van alle zoogdieren en vogels ter wereld wordt in hun voortbestaan bedreigd door niet duurzame jacht en handel. In Afrika wordt bijvoorbeeld elke 20 minuten een olifant gedood. Dat heeft als gevolg dat er meer olifanten sterven door de jacht, dan aan een natuurlijke dood. Afrikaanse neushoorns, die het merendeel van de wereldwijde neushoorn-populatie vormen, zullen naar schatting in 2036 uitgestorven zijn, met als grootste doodsoorzaak wederom: de jacht, vooral voor hun hoorns. Zo gaat de lijst met soorten die bedreigd worden door jacht en de handel daarvan op wereldwijde markten nog wel even door. Meteen alles verbieden en alle dieren en planten permanent bewaken?
Helaas is het niet zo simpel: de handel in planten en dieren is een complex probleem. Het is allereerst niet per definitie illegaal. “Wildlife trade” omvat namelijk alle handel in wilde dieren en planten, en dat wordt over de hele wereld al miljoenen jaren gedaan. Om dieren of planten ergens te herintroduceren, bijvoorbeeld, moeten ze eerst verhandeld worden. Daarnaast is er bijvoorbeeld ook handel tussen dierentuinen, en opvanglocaties om zo een voortplantings-project op te zetten.
Wat is het probleem?
Hoeveel handel wordt er gedreven?
Het WWF geeft aan dat er in 2016 naar verwachting onder andere meer dan 100 miljoen ton vis, 1.5 miljoen levende vogels en 440.000 ton medicinale planten verhandeld werden. In één jaar. Van ‘s wereld meest verhandelde zoogdier, de pangolin zijn binnen 10 jaar al minstens een miljoen dieren gedood, en van de 3000 tot 7000 sneeuwluipaarden die nog in het wild leven, worden er jaarlijks 220 tot 450 verhandeld. De waarde van deze illegale handel, werd door de Verenigde Naties geschat op zo’n 7 tot 23 miljard Amerikaanse dollars, alleen al voor zoogdieren, en wederom per jaar. Hiermee komt illegale handel in wildlife qua omvang op de vierde plek van alle soorten illegale handel, alleen voorbijgegaan door narcotica, mensenhandel en wapensmokkel. In 2016 werd door Interpol en UNEP geschat dat er jaarlijks een toename van 5 tot 7 procent is in de geldstromen van milieucriminaliteit, waar illegale handel in wildlife een belangrijk onderdeel van is. Dat is twee keer de snelheid van de economische groei wereldwijd (het Bruto Binnenlands Product), wat betekent dat milieucriminaliteit dus veel sneller groeit dan legale economische activiteiten. Het is echter lastig om in te schatten hoeveel er precies verhandeld wordt, en hoeveel geld daarin omgaat, aangezien deze illegale handel dus grotendeels ongezien gebeurt.
Waarvoor wordt wildlife verhandeld?
Het zijn ook niet alleen dieren die verhandeld worden: er wordt ook veel handel gedreven in bomen, en medicinale of hele bijzondere planten. Illegale handel in hout is bijvoorbeeld een van de belangrijkste oorzaken van ontbossing. Naar schatting is een derde van al het papier dat over de hele wereld gebruikt wordt, dus ook in Nederland, afkomstig van illegaal gekapt bos.
Wat zijn de gevolgen?
Uit onderzoek is gebleken dat de jacht op en handel in “wildlife” (exploitatie) de op een na grootste bedreiging vormt voor biodiversiteit wereldwijd, na habitat vernietiging, maar dus nog vóór klimaatverandering. De effecten zijn namelijk nog veel groter dan alleen het doden van de plant of het dier zelf. Wanneer er zo veel gejaagd wordt op een bepaalde soort dat deze lokaal dreigt uit te sterven, zorgt dit er namelijk ook voor dat het gehele systeem waarin de soort leeft uit balans raakt. Wanneer bijvoorbeeld een zaad-etende vogel of een vrucht-etende aap zo ernstig wordt bejaagd dat deze in aantal afneemt binnen een bepaald gebied, kan dit ervoor zorgen dat het bos waarin de soort leefde langzaam uitsterft. Veel planten zijn namelijk afhankelijk van dieren voor hun verspreiding, en daarmee voor hun voortbestaan. Deze relatie werkt natuurlijk ook de andere kant op: zonder fruit, insecten en bladeren kunnen chimpansees niet leven, en zonder herten en andere prooidieren zal ook de tijger uitsterven. Al dit soort relaties samen noemen we een ecosysteem. Illegale handel in wildlife vormt zo dus een bedreiging voor gehele ecosystemen.
Wildlife trade kan gehele ecosystemen uit balans brengen
Exoten brengen gevaar met zich mee
Zelfs wanneer een dier of plant al gevangen en vervoerd is naar zijn of haar nieuwe huis of land, kan handel in wilde planten en dieren nog voor grote problemen zorgen. Deze soorten worden namelijk de hele wereld over vervoerd, omdat ze bijvoorbeeld in het land van de koper niet voorkomen. De soorten die daar wél voorkomen komen deze nieuwe soorten dan voor het eerst tegen. Deze zogenaamde ‘exoten’ kunnen dan de rol van een lokale soort in het ecosysteem overnemen, of worden bijvoorbeeld de nieuwe roofdieren op deze lokale soort. Dit kan echter ook ongemerkt gebeuren! Soms nemen de dieren of planten namelijk zaden, ziektes of virussen met zich mee. Dat dat zelfs nog kan wanneer een dier al overleden is, hebben jullie de afgelopen tijd waarschijnlijk al heel vaak gehoord in de berichten over COVID-19.
Wildlife Crime is niet alleen een probleem en Afrika en Azië
Voorlichting is erg belangrijk: wat kun jij doen?
Regelgeving is echter niet genoeg. Het is namelijk wel zo dat jagers en stropers vaak niet weten wat de gevolgen van hun acties zijn. Veel lokale jagers weten niet dat de dieren en planten die zij hun hele leven al kennen en zien, met uitsterven bedreigd worden. Er kan dus nog veel bereikt worden met onderwijs! De jacht is vaak ook de enige bron van inkomsten voor veel lokale stropers en hun families. Zij moeten dus niet alleen onderwijs krijgen om het probleem te snappen, maar ook moeten er alternatieven worden ontwikkeld zodat ze hun families kunnen blijven onderhouden en in hun eiwitbehoefte kunnen voorzien. Daarnaast zijn ook mensen nodig die in het veld toezien op de regels rondom stroperij en handel, en daar hebben ze spullen voor nodig. Camera’s, GPS loggers, kleding en tenten bijvoorbeeld. Met jouw steun aan het Jane Goodall Instituut draag je bijvoorbeeld bij aan het opleiden van de Kibale Rangers, die in Afrika aan de slag gaan met het verwijderen van valstrikken, het opsporen van jagers, en het geven van workshops aan deze jagers. Want, zoals Jane zegt, elk individu kan het verschil maken. Help jij ook mee?
Met jouw steun aan het Jane Goodall Instituut draag je bijvoorbeeld bij aan het opleiden van de Kibale Rangers. Zij werken in Afrika bijvoorbeeld aan het verwijderen van valstrikken, het opsporen van jagers, en het geven van workshops aan deze jagers. Dit laatste om ze op die manier te laten zien dat er ook alternatieven zijn voor de jacht. Met 50 euro kan JGI een Kibale Ranger een dag lang zijn of haar werk laten doen, en op die manier kun je dus bijdragen aan het tegengaan van wildlife crime, en daarmee het behoud van de biodiversiteit. Want: zoals Jane zegt, elk individu kan het verschil maken!
Ja, ik doe mee!|
Bronnen:
IPBES (2019): Global assessment report on biodiversity and ecosystem services of the Intergovernmental Science-Policy Platform on Biodiversity and Ecosystem Services. E.S. Brondizio, J. Settele, S. Diaz and H.T. Ngo (enditors). IPBES secretariat, Bonn, Germany.
Effiom, E.O., Nuñez-Iturri, G., Smith, H.G., Ottosson, U. & Olsson, O. (2013). Bushmeat hunting changes regeneration of African rainforests. Proceedings: Biological Sciences,280(1759): 1-8.
Nellemann, C. (Editor in Chief); Henriksen, R., Kreilhuber, A., Stewart, D., Kotsovou, M., Raxter, P., Mrema, E., and Barrat, S. (Eds). 2016. The Rise of Environmental Crime – A Growing Threat To Natural Resources Peace, Development And Security. A UNEP INTERPOL Rapid Response Assessment. United Nations Environment Programme and RHIPTO Rapid Response–Norwegian Center for Global Analyses, www.rhipto.org
Geschreven door: Janneke Troost